• ชื่อวัด: วัดสันป่ายางหลวง
• ประเภทวัด: วัดราษฎร์/พัทธสีมา
• นิกาย: มหานิกาย
• พระภิกษุ: 10 รูป
• สามเณร: 15 รูป
• ลูกศิษย์วัด: 3 คน
• ที่ตั้ง: เลขที่ 113 หมู่ 6 สันป่ายางหลวง ตำบลในเมือง อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน รหัสไปษณีย์ 51000
• เนื้อที่: 6 ไร่ 1 งาน 42 ตารางวา
• โทร: 053563737
• เว็บไซต์: www.watsanpayangluang.com

ประวัติวัดสันป่ายางหลวง

วัดสันป่ายางหลวง ตั้งอยู่ในหมู่บ้านสันป่ายางหลวง ต.ในเมือง  อ.เมือง  จ.ลำพูน เป็นวัดเก่าแก่เดิมเป็นศาสนสถานของศาสนาพราหมณ์ ปัจจุบันยังมีหินทรายจำหลักปรากฎให้เห็นเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ต่อมาในสมัยหนึ่ง ได้มีพระมหาเถระจากพม่าจำนวนสามรูปคือ พระกัณฑโว พระโสภโณ  พระอตฺตโม  ได้เดินทางเข้ามาเผยแผ่พระพุทธศาสนาในถิ่นนี้ และได้แสดงธรรมโปรดชาวบ้านในบริเวณนี้ ซึ่งนับถือเทวศถานจนชาวบ้านเกิดความเลื่อมใสจึงพร้อมใจกันเปลี่ยนเทวสถานให้เป็นวัด ทางพระพุทธศาสนาในปี 1074 และมีชื่อเรียกในสมัยนั้นว่า “วัดขอมลำโพง” ตามความเชื่อของชุมชนละแวกนั้นซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวขอม วัดนี้คือได้ว่าเป็นวัดทางพระพุทธศาสนาวัดแรกของดินแดนลานนาเมื่อได้ตั้งวัดแล้วชาวบ้านได้อาราธนาพระกัณฑโวเป็นเจ้าอาวาสองค์แรกและได้สร้างพระเจดีย์โดยนำเอาอัฐิธาตุกลางกระหม่อมของอัครสาวกคือ พระโมคคัลลานะ กับพระสารีบุตรมาประดิษฐานไว้
ลุถึงสมัยที่พระนางจามเทวีได้มาสร้างเมืองหริภูญชัย และได้ครองเมืองเป็นกษัตรีองค์แรกของเมืองหริภูญชัย (จังหวัดลำพูน )  เมื่อประมาณ พ.ศ. 1202 พระนางได้บูรณะสังขรณ์วัดของลำโพง ขึ้นใหม่ทั้งหมดเรียกชื่อใหม่ว่าวัดพัฒนารามป่าไม้ยางหลวง ณ. แห่งนี้ พระนางได้ใช้เป็นสถานปฏิบัติธรรม ตลอดอายุขัยเพราะเป็นสถานที่ ที่สงบวิเวกร่วมยังด้วยตับยางใหม่น้อย เมื่อพระนางจามเทวีเสด็จสวรรคต พระศพฯ ก็ได้นำมาถวายพระเพลิน ณ. วัดแห่งนี้ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงชื่อของวัดนี้ใหม่ตามลักษณะภูมิประเทศซึ่งประกอบด้วยตับยางขนาดใหม่ว่า   ” วัดสันป่ายางหลวง “  จนถึงปัจจุบัน แต่ก่อนวัดสันป่ายางหลวงมีอาณาเขตกว้างขวาง ในสมัยครูบาปินตาธมฺมปญฺโญเป็นเจ้าอาวาส ท่านยกที่ดินของวัดด้านทิศเหนือซึ่งในอดีตใช้เป็นที่ถวายพระเพลิงพระศพพระนางจามเทวีให้เป็นที่ตั้งของสำนักงานเทศบาล ดังนั้นตั้งแต่สมัยของเจ้าอาวาสองค์ถัดมาคือพระครูอภัยคุณวัฒน์ (ครูบาคำซาว  อุปโล ) ถึงปัจจุบันมีเนื้อที่6  ไร่ 1 งาน 2ตารางวา เสนาสนะของวัดได้บูรณะและสร้างขึ้นใหม่ในสมัยพระครูปัญญาธรรมวัฒน์  (ครูบาอินทร ปัญญาวฒโน )

วัดสันป่ายาง เดิมเป็นศาสนสถานของพราหมณ์ ได้มีพระเถระจากพม่า3 รูป คือพระกัณฑ์พระโสภโณ พระอุตตโม ได้เข้ามาจำพรรษาชาวบ้านได้ฟ้าะรรมะแล้วเสื่อมใสจึงเปลี่ยนเป็นพระพุทธศาสนาในปี พ.ศ.1014 ชื่อวัดขอมลำโพง ตามชื่อของชุมชนละแวกนั้นส่วนใหญ่เป็นชาวขอม ถือได้ว่าเป็นวัดทางพระพุทธสาสนาวัดแรกของล้านนามีพระกัณฑวังเป็นเจ้าอาวาสองค์แรก พ.ศ.1202 พระนางเจ้าจามเมวี ผู้ครองเมืองหริภุญชัยได้บููรณะปฏิสังขรณ์วัดขอมลำโพงขึ้นใหม่ ชื่อว่าวัดอาพัฒนารามป่าไม้ยางหลวง พระนางฯได้ใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมตลอดอายุไข เพราะเป็นสถานที่สงบวิเวกร่มเย็นด้วยต้นยางใหญ่น้อย เมื่อพระนางเจ้าจามเทวีสวรรณคตได้ใช้เป็นสถานที่ถวายพระเพลิงพระศพตรงที่แห่งนี้ ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อวัดใหม่ ตามลักษณะหมู่บ้านที่มีต้นยางใหญ่ชื่อวัดสันป่ายางหลวงจนถึงปัจจุบัน

• ได้รับอนุญาตตั้งเป็นวัด เมื่อวันที่ 1 เดือน มกราคม พ.ศ. 2410
• ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 20 เดือน เมษายน พ.ศ. 2411

พระครูปัญญาธรรมวัฒน์ ปญฺญาวฑฺฒโน เจ้าอาวาสวัดสันป่ายางหลวง

พระครูปัญญาธรรมวัฒน์ ปญฺญาวฑฺฒโน ปัจจุบันอายุ 60 ปี บวชมาแล้ว 40 พรรษา มีลำดับชั้นสมณศักดิ์เป็น พระครูสัญญาบัตร เทียบผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงช ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็น เจ้าอาวาสวัดสันป่ายางหลวง และยังดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาส

ประวัติด้านการศึกษาของพระครูปัญญาธรรมวัฒน์ ปญฺญาวฑฺฒโน

พระครูปัญญาธรรมวัฒน์ ปญฺญาวฑฺฒโน เจ้าอาวาสวัดสันป่ายางหลวง จบการศึกษาศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 (ม.6) จากสถานบันการศึกษาโรงเรียนเมธีวุฒิกร เมื่อปีการศึกษา พ.ศ.

พระ กัณฑโวเถระ	ไม่ทราบปี พ.ศ. ที่แน่นอน
พระ ครูบา ญานะวีโร	ไม่ทราบปี พ.ศ. ที่แน่นอน
พระ ครูบา ปินตา	ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ปี พ.ศ.2469 ถึงปี พ.ศ.2495
พระ ครูบาคำซาง อุปโร	ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ปี พ.ศ.2495 ถึงปี พ.ศ.2519
พระครูปัญญาธรรมวัฒน์	ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ปี พ.ศ.2519 ถึงปัจจุบัน

การจัดการศึกษาภายในวัดสันป่ายางหลวงนั้น จะประกอบไปด้วย

• โครงการเข้าวัดวันอาทิตย์
• โครงการลานบุญ ลานปัญญา
• ศูนย์บริการผู้สุงอายุในวัด
• อุทยานการศึกษา