• ชื่อวัด: วัดสันต้นผึ้ง
• ประเภทวัด: วัดราษฎร์/พัทธสีมา
• นิกาย: มหานิกาย
• พระภิกษุ: 2 รูป
• สามเณร: 5 รูป
• ที่ตั้ง: เลขที่ 234 หมู่ 17 สันต้นผึ้ง นิคม – บ้านธิ ตำบลมะเขือแจ้ อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน รหัสไปษณีย์ 51000
• เนื้อที่: 2 ไร่ 36 ตารางวา

           วัดสันต้นผึ้ง   ตั้งอยู่หมู่ที่  ๑๗   ตำบลมะเขือแจ้  อำเภอเมือง  จังหวัดลำพูน แต่เดิมสถานที่เป็นวัดร้าง และเป็นป่าทึบมานานหลายชั่วอายุคน ตั้งแต่ก่อน พุทธศักราช  ๒๔๘๒   จากการสันนิฐานของผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปศาสตร์วัตถุโบราณว่าวัดสันต้นผึ้ง นี้เจริญรุ่งเรืองในสมัย “เวียงยอง”โดยพิสูจน์จากซากถาวรวัตถุที่คงค้างอยู่   ประกอบไปด้วย   ซากเจดีย์, ซากอิฐ,   ซากกระเบื้องเก่า,ซากศิลาแลง ลายปูนปั้น ฯลฯ ภายในวัดยังมีบ่อน้ำโบราณ ลักษณะคล้ายก้นบาตรพระ อยู่บริเวณที่อาจจะเป็นใจกลางของวัดเดิม หรือสันนิฐานว่าอาจเป็นบ่อน้ำซึ่งทำพิธีไว้ในอุโบสถ เพื่อใช้เป็นน้ำพุทธมนต์ศักดิ์สิทธิ์ ตามความเชื่อถือของคนในสมัยนั้น

           จากการสอบถามผู้สูงอายุภายในหมู่บ้านสันต้นผึ้ง และผู้เฒ่าผู้แก่หมู่บ้านใกล้เคียง ก็ได้รับคำตอบว่าเกิดมาพอรู้ความก็เห็นสภาพของวัดนี้เป็นวัดร้าง และเป็นป่าทึบมากมีแต่ซากปักหักพังของถาวรวัตถุเต็มไปหมด ปู่ ย่า ตา ยาย ผู้เฒ่า ผู้แก่ เรียกกันว่า“วัดสันต้นผึ้ง”หรือวัดร้างมีคนเล่ากันว่าวัดร้างแห่งนี้มีมาก่อนที่จะมีคนมาตั้งหมู่บ้านสันต้นผึ้งนี้อีกในบริเวณวัดร้างหรือวัดสันต้นผึ้ง ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นเขตธรณีสงฆ์ ซึ่งปัจจุบันมีเนื้อที่ ๒ ไร่ ๓๖  ตารางวา  และมีศรัทธาอยู่ใกล้เคียงวัดถวายและซื้อที่ดินให้ทางวัดเพิ่มเติมอีก

           ต่อมาทางคณะศรัทธาบ้านสันต้นผึ้ง เห็นว่าการเดินทางไปทำบุญที่ วัดสันป่าเหียง วัดเดิมอยู่ไกลหมู่บ้านที่ตั้ง การเดินทางไปมาไม่สะดวก ประกอบกับประชากรในหมู่บ้านเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นจึงพร้อมใจกัน พัฒนาพื้นที่วัดร้าง เพื่อสร้างวัดขึ้นอีกวัดหนึ่ง และขออนุญาตตั้งวัดเป็นวัดที่มีพระภิกษุสามเณรอยู่จำพรรษาเป็นประจำ เพื่อเป็นแหล่งรวมจิตใจของพุทธศาสนิกชน และตั้งชื่อวัดว่า “วัดสันต้นผึ้ง” และได้ขึ้นทะเบียนไว้กับกรมการศาสนาแล้ว   ทางคณะศรัทธาบ้านสันต้นผึ้ง จึงได้ดำเนินการอุปถัมภ์วัด และสร้างถาวรวัตถุต่าง ๆ มาโดยตลอด ตั้งแต่วันที่ ๑๘ พฤษภาคม พุทธศักราช    ๒๕๓๕   จนถึงปัจจุบัน  และทางกรมการศาสนาได้ยกฐานะวัดขึ้นเป็นวัดที่มีพระภิกษุอยู่จำพรรษาตั้งแต่วันที่ ๒๗ เดือน กุมภาพันธ์ พุทธศักราช  ๒๕๔๔  เป็นต้นมา

         อนึ่งวัดสันต้นผึ้ง   เดิมมีชื่อว่า    “วัดสันป่าเหียง (ต้นผึ้ง)”    ตั้งอยู่บ้านสันป่าเหียง   หมู่ที่ ๗  ตำบลมะเขือแจ้  อำเภอเมือง  จังหวัดลำพูน ปัจจุบันหมู่บ้านสันป่าเหียงทางราชการได้แยกออกมาเป็นหมู่บ้านใหม่อีกหนึ่งหมู่บ้าน มี่ชื่อว่า  “ บ้านสันต้นผึ้ง” หมู่ที่ ๑๗    ซึ่งวัดสันป่าเหียง (ต้นผึ้ง)   (ชื่อเดิม)ซึ่งอยู่ในเขตที่แยกหมู่บ้านใหม่ออกมา เพื่อไม่ให้สบสนกับชื่อวัดเดิมและหมู่บ้านเดิม จึงได้ขอเปลี่ยนชื่อวัดเป็น  “วัดสันต้นผึ้ง”   เพื่อให้สอดคล้องกับชื่อหมู่บ้านที่ตั้งใหม่สืบต่อไป

         ปัจจุบันมีพระครูปลัดทรงเดช  ธมฺมทินฺโน  ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาสวัดสันต้นผึ้งตั้งแต่ วันที่ ๑  เดือน  กรกฏาคม  พุทธศักราช  ๒๕๔๔ เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน

๑. ชื่อกิจกรรม   ประเพณีสรงน้ำและทำบุญครบรอบการก่อตั้งวัด 

วันที่เริ่ม      ๖   พฤษภาคม  ของทุก ๆ ปี    เวลาเริ่ม     ๐๙.๐๐ น. ถึง   ๑๒.๐๐ น.

วันที่สิ้นสุด  ๘  พฤษภาคม  ของทุก ๆ ปี   เวลาสิ้นสุด  ๒๔.๐๐ น.

รายละเอียดกิจกรรม   

เป็นกิจกรรมที่ศรัทธาได้ยึดถือปฏิบัติกันมาเมื่อก่อนถึงเวลาเริ่มงานชาวบ้านที่ไปทำงานต่างจังหวัดก็จะกลับมาบ้านเพื่อร่วมงานบุญประเพณีดังกล่าว จะมีศรัทธาประชาชนบ้านใกล้เคียงมาร่วมงานทั้งกลางวันและกลางคืนเป็นจำนวนมาก กิจกรรมเช่นสืบชาตา,ถวายสังฆทานแด่พระสงฆ์,มีมหรสพสมโภชในงาน มีศรัทธาประชาชนนำนำสิ่งของมาออกร้าน เช่น ลำไยสีทอง ,สิ่งประดิษฐ์ในหมู่บ้านจึงถือว่าเป็นกิจกรรมท่องเที่ยวของวัดและหมู่บ้าน

ทางวัดมีที่พักสำหรับศรัทธาที่มาท่องเที่ยวทางภาคเหนือ ไม่มีที่พัก ติดต่อทางวัดล่วงหน้าและบอกจำนวนคนที่จะพักให้ทราบด้วย ทางวัดมีที่พักให้ฟรี

กิจกรรมบวชเณรภาคฤดูร้อน

           ด้วยทางวัดสันต้นผึ้งได้จัดบวชภาคฤดูร้อนร่วมกับหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบลมะเขือแจ้ เขต.๓ เป็นประจำทุก ๆ ปี ระหว่างวันที่   3  เมษายน ของทุก ๆ ปี  และทางวัดยังได้จัดบรรพชาในระหว่างงานทำบุญครบรอบการก่อตั้งวัดในวันที่ ๘ พฤษภาคม ของทุก ๆ ปี หรือเรียกว่าบวชลูกแก้ว  ซึ่งมีศรัทธาพุทธศาสนิกชน ได้นำกุลบุตรเข้ามาบวชเพื่อศึกษาพระธรรมวินัยในทางพระพุทธศาสนา เป็นการสืบต่อพระพุทธศาสนาต่อไป