วัดสันต้นค่า ตั้งอยู่เลขที่ 128 ต. บ้านธิ อ.บ้านธิ จ.ลำพูน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ 3 ไร่ 3งาน 50 ตารางวา โฉนดที่ดิน เลขที่ 168 อาณาเขตทิศเหนือประมาณ 20 วา จดสระน้ำ ทิศใต้ประมาณ 50 วา จดลำเหมืองสาธารณะ ทิศตะวันออกประมาณ 60 วาจดที่ถนนสาธารณะ ทิศตะวันตกประมาณ 83 วา จดที่ดินเอกชนอาคารเสนาสนะประกอบด้วย พระวิหาร พระธาตุเจดีย์เวฬุวัน อุโบสถทรงล้านนาประยุคต์ หอระฆัง ศาลาลาย ศาลาพระพุทธชินราช พระพุทธทันใจสมปรารถนา ศาลาการเปรียญกุฏิสงฆ์ปูชนียวัตถุ มีพระประทานเป็นพระพุทธรูปทองเหลืองพระพุทธรูปประจำหมู่บ้านพระองค์ดำ 1 องค์และพระพุทธรูปต่างๆ
วัดสันต้นค่า ตามประวัติแจ้งว่าเดิมเป็นวัดร้าง ต่อมา (1)ศัทธาชาวบ้าน โดยมีพ่อกำนัน(แควน)มา สุภาษีเป็นประธานคณะศัทธาชาวบ้าน(2)มาพัฒนาวัดร้างขึ้น ซึ่งอยู่ทางทิศเหนือของหมู่บ้าน มีผู้บริจาคที่ดินเป็นทางขยายถนนเข้ามาที่วัดร้าง โดยมีของพ่อทา ปินชัย ขยายที่ของแม่หลวงจาม ทาเกิด แม่คำมูล ทาเกิด ขยายที่ของพ่อถา ทาเกิด แม่สา คำแปง พ่อดี ทาเกิด และพ่อถา แม่เขียว ทาเกิด พ่อน้อยปันแม่เตียมตา (ใจ๋) อภิวงค์งาม 2 ครอบครัวถวายที่นาให้แก่วัดมีพระบุญเลื่อน แม่นวล พระบุญมี ซึ่งทั้ง 3 รูปนี้ได้มาจากวัดบ้านร้องกองข้าว ลูกศิษย์ ของพระครูบาแสง ชญาลังกาโร มาเป็นประทานในการนำศัทธามาสร้างกุฏิและกำแพง ศาลา วิหาร ส่วนพระนวลและพระบุญมี ติดทหารจึงได้สึกออกไปศัทธาจึงได้นิมนต์พระบุญเลื่อน สนฺตจิตฺโต เป็นเจ้าอาวาสรูปแรกสร้างพระวิหารไม่เสร็จลาสึกขาออกไปต่อมาพระอธิการใจมา นาถธมฺ โม ซึ่งเป็นคนมาจาก อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ มาเป็นเจ้าอาวาสรูปที่ 2 ได้สร้างพระวิหารจนเสร็จ และท่านได้สร้างศาลาการเปรียญ 1 หลังไม่เสร็จจึงมรณภาพ ได้ประชุมเพลิงที่บ้านเกิด ต่อมามีพระลูกวัดมีพระสวัสดิ์ พระเหล็ก พระอุดม ต่อมาทางคณะสงฆ์ ได้แต่งตั้งพระอธิการอุดม อภิวณฺโณ เป็นเจ้าอาวาสรูปที่ 3 ท่านได้สร้างศาลาการเปรียญจนเสร็จและได้สร้างเจดีย์ 1 ดวงไม่เสร็จก็ลาสึกขาไปต่อมา พระทวิท วชิรญาโญได้มารักษาการแทนและได้สร้วงพระเจดีย์จนเสร็จและท่านก็ได้กลับไปอยู่บ้านเกิดที่วัดห้วยไซต่อจากนั้นก็ว่างเจ้าอาวาสต่อมาทางคณะสงฆ์ได้แต่งตั้ง พระอธิการรถพงค์เตชธมฺโมเป็นเจ้าอาวาสรูปที่ 5 ได้ก่อตั้งกุฏิสงฆ์ ศาลาลาย ห้องน้ำ ห่อระฆัง อุโบสถพระเจ้าทันใจและได้เป็นเจ้าอาวาสมาจนถึงปัจจุบันวัดสันต้นค่าชื่อเดิมว่าวัดสันมะค่า ชาวบ้านเรียกว่าวัดป่าค่า ซึ่งได้นามจากต้นมะค่าต้นหนึ่งอยู่ที่ป่าช้า 3-4 คนโอบโดยรอบ ต่อมาเปลียนเป็นวัดสันต้นค่าเพื่อไม่ให้เหมือนกับชื่อวัดอยู่ใน อำเภอสันกำแพง คือ วัดสันป่าค่า วัดนี้สร้างขึ้นเดิม เป็นวัดร้างมาก่อน ต่อมา อ.ฮันส์ เพนธ์ นักสำรวจอักษรโบราณ ม.ช.ได้วิจัยอักษรศิลาทรายมีหักเป็น 2 ก่อน ความว่า เป็นวัดเวฬุวันอาราม โดยมีนายพันญี เซากรลุม สร้างเมือจุลศักราช 850 ปี พ.ศ.2031 สร้างแล้วถวายให้พระครูจุฬาไทยเถร ซึ่งเป็นเจ้าอาวาสครั้งนั้นแล้วพระครูอุทิศถวายให้พระมหาเทวีเจ้าคงเป็น พระราชมารดาของกษัติย์ ผู้ปกครองเมืองเชียงใหม่สมัยนั้นต่อหน้าพระสงฆ์ และพระธาตุเจ้าหริภุญชัยลำพูน และถวายคนดูแลอาราม 4 ครอบครัวต่อมา 20 ปีหลังตรงกับ พ.ศ. 2051 กษัตรย์เชียงใหม่พร้อมด้วยพระราชมารดามีพระราชองค์การให้เจ้าหมื่นติกผญาจัดที่นาแลกที่ดินติดกับวัดเพื่อขยายบริเวณวัดเจริญรุ่งเรืองในสมัยนั้น ปัจจุบันแผ่นหินทรายจารึกอยู่ในพิพิธภัณฑ์ ลำพูน ปัจจุบันมีนายธีรนเชษฐ์ อภิวงค์งาม เป็นผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 12 มีประชากร 90 หลังคาเรือนอาชีพของชาวบ้านดำนาปี ปลูกพริก ทำสวนลำไยหลัก ทางวัดกำลังก่อสร้างอุโสถทรงล้านนาประยุกต์ปัจจุบัน มีพระครูอดุลธรรมวงศ์ เป้นเจ้าอาวาส
• ได้รับอนุญาตตั้งเป็นวัด เมื่อวันที่ 27 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2516
• ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 29 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ. 2540
ชื่อกิจกรรม แห่ไม่ค่ำสะหรีประจำปี
วันที่เริ่ม 14 เมษายน เวลาเริ่ม 15.30 น.
วันที่สิ้นสุด 16 เมษายน เวลาสิ้นสุด
รายละเอียดกิจกรรม ส่งเสริมประเพณีปีใหม่เมืองเหนือเป็นการแห่ไม้ค้ำโพธิ์ ต้นโพธิ์เป็นประจำ 14-15-16 ประจำปีทุกๆปี ค้ำชูพระพุทธศาสนา 1 คนต่อ 1 ไม้ค้ำโพธิ์ แห่ไปตามถนนแล้วมาร่วมกันที่ต้นโพธิ์ที่บริเวณวัด
ชื่อกิจกรรม กิจกรรมสวดมนต์ภาวนาประจำทุก ๆ วันพระ ตอนเย็น
วันที่เริ่ม ตอนเช้าทำบุญตักบาตร เวลาเริ่ม 07.00 น.
วันที่สิ้นสุด ทุกๆ วันพระ เวลาสิ้นสุด 20.00 น.
รายละเอียดกิจกรรม เพิ่มเปิดโอกาสให้ศรัทธาสาธุชนมาปฏิบัติธรรมได้ตามโอกาสที่เว้นจากการทำงาน ไม่จำเป็นต้องไปวัดที่ไกลๆ จากหมู่บ้านมีโอกาสก็ไปปฏิบัติธรรมภาวนาเจริญสมาธิทุก ๆ คืนของวันพระ
ชื่อกิจกรรม เวียนเทียนในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันที่เริ่ม ทุกๆ วันที่สำคัญ เวลาเริ่ม 07.00 น.
วันที่สิ้นสุด ทุกๆ วัน เวลาสิ้นสุด ตอนกลางคืนของทุกๆ วันที่เป็นวันพระ
รายละเอียดกิจกรรม เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ชาวพุทธจะต้องออกมาทำบุญตักบาตร ทำกิจกรรมของชาวพุทธที่ดี ตอนกลางคืนก็ชวนกันมาสวดมนต์ และเจริญจิตภาวนาร่วมกัน เวียนเทียนในวันที่เป็นสำคัญ
- มาดูอุโบสถทรงล้านนาประยุกต์ และพระพุทธจักรพรรค์ศรีหริภุญชัย ในอุโบสถเป็นพระประธานในอุโบสถหน้าตัก 82 นิ้ว ทรงเครื่องแบบล้านนา
- และศึกษาควารมเป็นมาของวัดสันต้นค่าเป็นวัดโบราณ มาแผ่นหินศิลาจารึกหินทรายปัจจุบันอยู่พิพิธภัณฑ์ลำพูน วัดจำลองไว้ในบริเวณวัด
