ข้อมูลทั่วไปของวัดวัดศาลาไชย
- ชื่อวัด: วัดศาลาไชย
- ประเภทวัด: วัดราษฎร์/พัทธสีมา
- นิกาย: มหานิกาย
- พระภิกษุ: 3 รูป
- สามเณร: 12 รูป
- ที่ตั้ง: เลขที่ 277 หมู่ 2 บ้านศาลาไชย ตำบลศาลา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง รหัสไปษณีย์ 52130
- เนื้อที่: 1 ไร่ 2 งาน 37 ตารางวา
- โทร: 081-7837751
ประวัติความเป็นมา
วัดศาลาไชย เดิมชื่อวัดท่าไม้ศรี ตั้งอยู่เลขที่ 277 บ้านศาลาไชย ต.ศาลา อ.เกาะคา จ.ลำปาง สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย โฉนดเลขที่ 751 แต่เดิมบริเวณวัดจรดแม่น้ำวัง มีต้นไม้โพธิ์ จำนวน 9 ต้น สันนิษฐานว่า บริเวณที่แห่งนี้ในอดีตเป็นที่ตั้งพลับพลาของเจ้าหลวงหอคำดวงนิพย์ เจ้าผู้ครองนครลำปางในสมัยนั้น และเจ้านายฝ่ายเหนือ ได้เดินทางโดยขบวนช้างม้า เพื่อไปนมัสการวัดพระธาตุลำปางหลวง พอมาถึงบริเวณต้นโพธิ์ใหญ่ 9 ต้น จึงได้ พักผ่อน เสวย อาหาร และชำระร่างกาย สรงน้ำ ณ บริเวณท่าน้ำ ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า ท่าวังภิรมย์หรือท่าไม้ศรี ซึ่งขุดค้นพบ ไ้มอ ไห ช้อน โบราณ เป็นจำนวนมาก และขุดค้นพบบันใดลงสรงน้ำที่ทำด้วยหินแร่ ซึ่งต่อมาชาวบ้านจึงเรียกว่า ท่าบ่าแฮ่ ซึ่งเป็นบันใดขึ้นหลังช้าง ข้ามฝั่งแม่น้ำวัง ไปยังหมู่บ้านท่าช้าง และเสด็จไปนมัสการวัดพระธาตุลำปางหลวง อีกประมาณ 1 กิโลเมตร
สถานะภาพของวัดในปัจจุบัน
• ได้รับอนุญาตตั้งเป็นวัด เมื่อวันที่ 5 เดือน กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2460
• ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 28 เดือน ธันวาคม พ.ศ. 2533
สถานที่ที่น่าสนใจภายในวัดวัดศาลาไชย
กิจกรรม โครงการธรรมก๋างจ้อง เพื่อฟื้นฟูและอนุรักษ์วัฒนธรรมชุมชน เช่น
- การตีกลองสะบัดชัย
- ฟ้อนดาบ ฟ้อนสาวไหม ฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน
- การแสดงนาฏศิลป์ ร่ำเปิงลำปาง
- การตบมะผาบ ฟ้อนเจิง
- การทอตุง ตัดช่อ ตัดตุง ทำโคมล้านนา
- การทำผางผะติ๊ด เดือนยี่เป็ง
- ทำบายศรี ของชมรมผู้สูงอายุ
ข้อมูลเมื่อวันที่ 1 กันยายน 2562
พ่อหนานทับ มุณีแก้ว (ศิลปิน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
ทำตุงและอนุรักษ์ โคมพื้นบ้าน
พ่อหน้อยตี ตินนะศรี (ศิลปิน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
กลุ่มสล่าตีกลอง และอนุรักษณ์ ดนตรีพื้นเมือง สะล้อ ซอ ซึง
อาจารย์สมเร็จ เกี้ยวฝั้น (ภูมิปัญญาท้องถิ่น/ภูมิปัญญาชาวบ้าน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
อนุรักษณ์ สมุนไพรพื้นบ้าน สมุนไพรเฉพาะถิ่น
คนพื้นเมืองล้านนา (วิถีชีวิต) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
ภาษาพื้นเมือง (ภาษา) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
เลี้ยงผีปู่ย่า และผีบรรพบุรุษ (ประเพณี / พีธีกรรม) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
เดือน 9 เหนือของทุกปี ทุกครอบครัว จะรวมตัวกันในวงศ์ตระกูลฝ่ายหญิงมาทำพิธีสังเวย และเลี้ยงผีบรรพชน
การกินอ้อผะญ้า วันปากปีสงกรานต์ (ประเพณี / พีธีกรรม) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
เพื่ออนุรักษณ์ฟื้นฟูประเพณีดั้งเดิมของหมู่บ้าน และเพื่อเป็นขวัญและกำลังใจแก่เบาวชนใฝ่เรียนรู้
การเก็บน้ำ เพื่อการเกษตรกรรม (ภูมิปัญญาท้องถิ่น/ภูมิปัญญาชาวบ้าน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
ฤดูฝนของทุกปี ชุมชนจะร่วมใจกัน พัฒนาแหล่งน้ำธรรมชาติ เพื่อใช้ในการเกษตรของชุมชน
วงแห่พื้นเมือง สะล้อ ซอ ซึง (ศิลปการแสดงและดนตรี) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดศาลาไชย
ทำการละเล่นในงานศพ และงานปอยหลวงที่วัด
การจัดการศึกษาภายในวัดศาลาไชย
การจัดการศึกษาภายในวัดศาลาไชยนั้น จะประกอบไปด้วย
- โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา
- ศูนย์อบรมประชาชนประจำตำบล
- ศูนย์วัฒนธรรม