ข้อมูลทั่วไปของวัดวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
- ชื่อวัด: วัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
- ประเภทวัด: วัดราษฎร์/พัทธสีมา
- นิกาย: มหานิกาย
- พระภิกษุ: 8 รูป
- สามเณร: 16 รูป
- ลูกศิษย์วัด: 3 คน
- ที่ตั้ง: เลขที่ 118 หมู่ 2 ต้นฮ่าง ปร่ะชาพัฒนา วรนครสายเก่า ตำบลป่าคา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน รหัสไปษณีย์ 55140
- เนื้อที่: 8 ไร่ 2 งาน 70 ตารางวา
- โทร: 0810297177
ประวัติความเป็นมา
วัดนิโครธาราม ตั้งอยู่เลขที่ 118 หมู่ 2 บ้านต้นฮ่าง ถนนประชาพัฒนา ตำบลป่าคา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ดินวัดมีเนื้อที่ 8 ไร่ 2 งาน 70 ตารางวา อาณาเขตทิศใต้ประมาณ 75 วา จดซอยศรีป่าคาและที่ดินเอกชน ทิศเหนือประมาณ 75 วา จดซอยมิตรสามัคคีและสำนักงาน รพ.สต. ป่าคา ทิศตะวันออกประมาณ 60 วา จดลำน้ำย่าง ทิศตะวันตกประมาณ 44 วา จดที่ดินเอกชน วัดนิโครธาราม สร้างเมื่อพ.ศ. 2323 ชาวบ้านเรียกว่า วัดต้นฮ่าง กรมการศาสนาและกระทรวงศึกษาธิการได้คัดเลือกให้เป็นวัดพัฒนาตัวอย่างเมื่อ พ.ศ. 2513 อนุญาตให้ตั้งวัดเมื่อวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2584 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2489 เขตวิสุงคามสีมากว้าง 13 เมตร ยาว 26 เมตร
สถานะภาพของวัดในปัจจุบัน
• ได้รับอนุญาตตั้งเป็นวัด พ.ศ. 2223
• ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา พ.ศ. 2480
• วัดพัฒนาตัวอย่าง พ.ศ. 2513
สถานที่ที่น่าสนใจภายในวัดวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
วัดพระอุโบสถมี 2 ชั้น ชั้นบนประดิษฐานพระพุทธรูปไม้ขนุนอายุ 300 ปี และมีจุดชมวิวทิวทัศน์จากชั้น 2 ที่สวยงาม มีองค์พระประธานที่เด่นและเป็นเอกลักษณ์ มีการแข่งเรือพายเล็กพิเศษทุกปีที่ลำน้ำย่างหน้าบริเวณวัด มีการจัดกิจกรรม กรรมเมืองทุกๆ 3 ปี จะมี 1 ครั้ง เป็นกิจกรรมของคนในหมู่บ้าน และจัดงานพิธีต่างๆ หน้าลานวัด
ความน่าสนใจภายในวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
กิจกรรมของวัดและการท่องเที่ยว มีดังนี้คือ
1.กิจกรรมปั๋นศีลถึงบ้าน
วันที่เริ่มคือ วันเข้าพรรษา เวลา 17.00 น. ทุกวันพระ วันที่สิ้นสุดคือ วันออกพรรษา เวลา 17.00 น. วันพระ
กิจกรรมคือ การไปให้ศีล 5 กับผู้ที่ไม่สามารถมาทำกิจกรรมหรือพิธีกรรมทางศาสนาที่วัดได้ จึงได้มีการจัดภิกษุไปให้ศีลที่บ้าน
2.กิจกรรมเทศน์มหาชาติ
วันที่เริ่มคือ เดือนธันวาคม วันที่สิ้นสุดคือ เดือนธันวาคม
กิจกรรมคือ จะมีการจัดเทศน์มหาชาติทุกปี โดยมีภิกษุ สามเณร ขึ้นเทศนา 3 วัน 3 เป็นเรื่องของธรรมชาดก ฯลฯ
3.กิจกรรม บวชเณรภาคฤดูร้อนประจำปี
วันที่เริ่มคือ เดือนเมษายน วันที่สิ้นสุดคือ เดือนพฤษภาคม
กิจกรรมคือ จัดการบวชสามเณรเพื่อศึกษาในโรงเรียนพระปริยัติธรรมประจำปี ทุกปี ฝึกอบรมการสวดมนต์ แต่งกาย และกรรมฐานเป็นเวลา 7-15 วัน แล้วแต่ความเหมาะสมและแผนการฝึกอบรม เรียกว่า การอยู่กรรม
ข้อมูลเมื่อวันที่ 17 กันยายน 2558
เทศน์มหาชาติ (ประเพณี / พีธีกรรม) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
มีจัดการเทศน์มหาชาติขึ้นทุกปี โดยมี พระภิกษุ - สามเณร ขึ้นแสดงธรรมเทศนา เป็นเวลา 3 วัน 3 คืน
ไทลีือ (ภาษา) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
ใช้ภาษาไทยลื้อ ซึ่งสืบทอดมาจาก 12 ปันนา จากทางจีนใต้
กรรมเมือง (ประเพณี / พีธีกรรม) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
สามปี จัดขึ้น หนึ่งครั้ง สำหรับปีต่อไปนั้น จัดในปี 2560 วัน เวลา นั้น จะได้มีการจัดประชุมปรึกษาหารือกันอีกครั้ง สถานที่จัด จัดบริเวณหน้า วัดนิโครธาราม เป็นพิธีเกี่ยวกับการรำลึกถึงบรรพบุรุษ มีการละเล่น แบบโบราณที่ได้รับการสืบทอดต่อๆกันมา
ไหว้เจ้าหลวงภูตอม (ประเพณี / พีธีกรรม) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
จัดพิธีกรรมทางพื้นบ้านเพื่อแสดงความเคารพต่อเจ้าหลวงภูตอม ซึ่งเป็นทหารเอกของเจ้าหลวงภูคา ในเดือน เมษายน ของทุกปี
การทำข้าวเกรียบพืชผัก (ภูมิปัญญาท้องถิ่น/ภูมิปัญญาชาวบ้าน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
กลุ่มแม่บ้าน บ้านต้นฮ่าง จัดทำสินค้าโอท๊อป คือข้าวเกรียบสมุนไพร
เตาชีวมวล (ภูมิปัญญาท้องถิ่น/ภูมิปัญญาชาวบ้าน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
ผลิตเตาชีวมวลใช้ในครัวเรือน ทำให้ประหยัด ค่าใช้จ่ายเป็นอย่างดี
ฟ้อนไทลื้อ และดนตรีไทลื้อ (ศิลปการแสดงและดนตรี) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
การฟ้อนของชนชาวไทลื้่อ เป็นเอกลักษณ์ของหมู่บ้าน และมีเครื่องตนตรีพื้นบ้านใช้ร่วมประกอบการแสดง
นายผ่อง กาวี (ศิลปิน) - ข้อมูลศิลปะและวัฒนธรรมวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
เป็นบุคคลที่มีความสามารถด้านดนตรีไทยและดนตรีพื้นเมือง เป็นผู้ประดิษฐ์เครื่องดนตรีพื้นเมือง เช่น สะล้อ ซอ ซึง
การจัดการศึกษาภายในวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)
การจัดการศึกษาภายในวัดนิโครธาราม(ต้นฮ่าง)นั้น จะประกอบไปด้วย
- โรงเรียนพระปฏิบัติธรรมแผนกธรรม