วัดขึ่งเจริญ ตั้งอยู่เลขที่ ๑ หมู่ที่ ๓ บ้านขึ่ง ตำบลขึ่ง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีที่ดินตั้งวัดเนื้อที่ ๓ ไร่ ๔๘ ตารางวา สร้างเมื่อปี พ.ศ.๒๓๗๑ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ ๑๘ เมษายน พ.ศ.๒๔๕๙ เขตวิสุงคามสีมากว้าง ๑๕ เมตร ยาว ๓๐ เมตร
ตามตำนานเล่าว่า ได้มีพรานป่าผู้หนึ่งได้ออกล่าสัตว์ได้ลัดเลาะมาตามริมแม่น้ำและป่าดงดิบและเดินมาตามเนินสูงใกล้กับแม่น้ำได้พบว่า บนเนินนั้นมีต้นไม้ใหญ่ปกคลุมไปด้วยเถาวัลย์จับอยู่อย่างหนาแน่นเต็มไปหมด จึงแอบย่องเข้าไปดู เพื่อจะมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่ เมื่อแหวกพุ่มไม้เข้ไปดูก็ตกตะลึงเมื่อเห็นพระพุทธรูปองค์ใหญ่ประทับอยู่บนแท่นที่มีสีแดงที่ใต้ฐาน ได้สลักเป็นอักษรที่ไม่สามารถอ่านออกได้ จึงรีบกลับบ้านและนำความที่พบไปบอกเล่าแก่เพื่อนบ้านว่า “ไปป๊ะ” (ไปพบ) พระพุทธรูปองค์หนึ่งองค์ใหญ่มีสีแดงจึ่งขึ่ง”
คำว่า “สีแดง” น่าจะเป็นสีของอิฐหรือศิลาแลง
คำว่า “จึ่งขึ่ง” เป็นคำขยายสีแดงเพื่อย้ำความหนักแน่นคำบอกเล่าของตน
องค์พระพุทธรูปที่พบในป่าดงดิบ ปัจจุบันคือ องค์พระประธานวัดขึ่งเจริญ ประทับบนฐานชุกชี ปางมารวิชัย ท่านั่งสมาธิราบบนพื้น มีความกว้างหน้าตัก ๖ ศอก ๘ นิ้ว นับตั้งแต่พื้นประทับถึงปรายพระเมาลีสูง ๑๑ ศอก นับได้ว่าเป็นองค์พระประธานในพระอุโบสถที่ใหญ่ที่สุดในอำเภอเวียงสา
นอกจากนี้วัดขึ่งเจริญ ยังมีสิ่งศักดิ์หลายอย่าง เช่น พระพุทธรูปทองทิพย์ พุทธยักษ์ และปล่องหรือรูในพระอุโบสถ
อ้างอิงจาก : http://www.m-culture.in.th/moc_new/album/142239/วัดขึ่งเจริญ-อำเภอเวียงสา
• ได้รับอนุญาตตั้งเป็นวัด พ.ศ. 2371
• ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา พ.ศ. 2459
